სამედიცინო ქიმია
- სამეცნიერო ქიმიური დისციპლინა, რომელიც მოიცავს ბიოლოგიის, მედიცინისა და ფარმაცევტიკის ასპექტებს. ახორციელებს ბიოლოგიურად აქტიური ნაერთების გამოვლენას, იდენტიფიკაციას, შემუშავებასა და დამზადებას. შეისწავლის აღნიშნუნლი სახის ნაერთების მეტაბოლიზმს და უწევს მათი ორგანიზმზე მოქმედების ინტერპრეტაციას მოლეკულურ დონეზე "სტრუქტურა-ბიოლოგიური აქვიტოვის" დამოკიდებულების ჭრილში.

ქიმია
- ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი და გავრცელებული საბუნებისმეტყველო სფერო, მეცნიერება ნივთიერებების შესახებ.
ის შეისწავლის ნივთიერების თვისებებზე მათი შემადგენლობისა და აღნაგობის გავლენას, ასევე მათ გარდაქმნებს, რომლებიც იძლევიან ახალ ნივთიერებებს.

1) შესავალი

ქიმიის საგანი

ქიმია, ფიზიკასა და ბიოლოგიასთან ერთად, მიეკუთვნება საბუნებისმეტყველო მეცნიერებებს - მეცნიერებებს ბუნების შესახებ. მაინც რას სწავლობს ის? ნიადაგზე დაგდებული ციცქნა თესლი რამოდენიმე თვეში უკვე მცენარედ ყალიბდება. მცენარეებში - როგორც ბუნებრივ ფაბრიკებში ნახშირორჟანგისაგან, წყლისა და ნიადაგის მცირე რაოდენობის მინერალების დახმარებით ისინი გარდაიქმნებიან ცილებში, ცხიმებში, სახამებელში, შაქრებში და ვიტამინებში. როგორ ხდება მცენარეების უჯრედებში ეს საოცარი გარდაქმნები, ბოტანიკასა და ბიოლოგიას ამის ახსნა არ შეუძლია. ამ ამოცანას წყვეტს ქიმია.

ქიმია იკვლევს ნივთიერებებს და მათ ერთმანეთში გარდაქმნას.

ნივთიერებების გარდაქმნის კანონების აღმოჩენა საშუალებას იძლევა ვიწინასწარმეტყველოთ და ავხსნათ ასეთი გარდაქმნები, ვმართოთ ისინი და საჭიროების შემთხვევაში ვისარგებლოთ ჩვენი ზრდადი საჭიროებებისათვის.

ნივთიერება

თუ წარმოვიდგენთ ჩვენს სამყაროს: ჩვენ თვითონ, ყველაფერი რაც ჩვენს გარშემოა, ცოცხალი თუ არაცოცხალი ბუნება და ასევე ყველაფერი რაც ადამიანის მიერ არის შექმნილი შედგება ნივთიერებებისაგან.
წარმოვიდგინოთ ორი სხვადასხვა საგანი: ლურსმანი და ცხენის ნალი, ხოლო ნივთიერება რომლისგანაც ისინი შედგებიან ძირითადად ერთი და იგივეა - რკინა. ჭიქა და ფანჯრის შუშა - მინისაგან. შეიძლება პირველადაც არ გესმოდეთ, მაგრამ ფაქტი არის, რომ ნახშირის ნატეხი და ბრილიანტი შედგება მხოლოდ და მხოლოდ, ერთადერთი, მარტივი ნივთიერება, ნახშირბადისაგან. ასევე ძვირფასი ქვა ლალი - ალუმინის ქვაბზე ყოველთვის არსებული თხელი ჟანგის ნადებისაგან.
რკინა, სპილენძი, ქლორი, წყალი, შაქარი, ნახშირორჟანგი, სახამებელი, ცილები - ეს ყველაფერი ნივთიერებებია.

დღეს ცნობილია მილიონობით ნივთიერება. ერთს პოულობენ ბუნებაში, სხვებს კაპრონის და ნეილონის მსგავსად ხელოვნურად ქმნიან. ყოველი ნივთიერება შესწავლილია და მინიჭებული აქვს თავის სახელი. ნივთიერებები შეიძლება რაღაცით მსგავსი იყონ, თუმცა ყოველი მათგანი რაღაცით სხვებისაგან აუცილებლად განსხვავდება. ყოველს გააჩნია თავისი ნიშნები და თავის თვისებები. ქიმიის ერთ-ერთი ამოცანა მდგომარეობს ნივთიერებების აღწერაში. ეს პირველია, რაც თქვენ უნდა შეგეძლოთ. აღწეროთ ნივთიერება - დაახასიათოთ მისი თვისებები, როგორიცაა მაგალითად რომელიმე ჩამოთვლილთაგან: ფერი, აგრეგატული მდგომარეობა, სუნი, სიმტკიცე, სიმკვრივე, ხსნადობა, აალებადობა, მედეგობა, კოროზიულობა, რეაქციის უნარიანობა და სხვა.

ნივთიერებების თვისებებს ასევე განეკუთვნება მათი ორგანიზმზე მოქმედება. მათი უმრავლესობა მომწამვლელია, ზოგის ხელით შეხებაც კი არ შეიძლება. ნივთიერებების თვისებების ცოდნა საჭიროა იმისათვის, რომ მათ სწორად მოვეპყრათ. მაგალითად, დაუშვებელია კაპრონის, ნეილონის ან სხვა სინთეტიკური ქსოვილის დაუთავება ნამეტანი ცხელი უთოთი, ვინაიდან ეს ნივთიერებები ადვილად ლღვებიან და შესაძლოა უთოს ქვეშ დაზიანდნენ შეუქცევადად.
ნივთიერებების თვისებების ცოდნა პირველ რიგში საჭიროა იმისათვისაც, რომ მოვახდინოთ მისი იდენტიფიცირება, ანუ ვიცნოთ ესა თუ ის ნივთიერებები და განვასხვავოთ ისინი ერთმანეთისაგან.

2) სუფთა ნივთიერებები და ნარევები

რასაც არ უნდა ვიკვლევდეთ, ჩვენს წინაშე ყოველთვის დგება კითხვა, თუ რისგან შედგება გამოსაკვლევი საგანი? ასე, ცოცხალი ორგანიზმების უმრავლესობა შედგება ორგანოებისაგან, ხოლო ორგანოები ქსოვილებისაგან, თავის მხრივ ქსოვილები უჯრედებისაგან. და რისგან შედგებიან ნივთიერებები?

ფიზიკის კურსზე ნახსენები იქნებოდა, რომ ნივთიერებები უსასრულოდ არ იყოფიან. ასევე ისიც, რომ ჯამში ჩასხმული წყალი თანდათან ორთქლდება იმის გამო, რომ მისი ზედაპირიდან იფრქვევიან მისი შემადგენელი უმცირესი ნაწილაკები, წყლის მოლეკულები. ხოლო თბილ და ნოტიო შენობაში შემოტანილ ცივ საგნებზე ჰაერში გატაცებული ნაწილაკებისაგან კვლავ წარმოიშვებიან წყლის წვეთები.

წყლის უმცირესი ნაწილაკია - წყლის მოლეკულა, შაქრის უმცირესი ნაწილაკია შაქრის მოლეკულა.

რომელიმე მოცემული ნივთიერების ყველა მოლეკულა ყოველთვის ერთნაირია, მაგრამ განსხვავდებიან სხვა ნივთიერების მოლეკულებისაგან. ამიტომაც სხვადასხვა ნივთიერებებს ააქვთ სხვადასხვა თვისებები, ხოლო ერთი და იგივე ნივთიერებების თვისებები კი ერთნაირი.

ამრიგად, სუფთა ნივთიერება შედგება მხოლოდ ერთნაირი მოლეკულებისაგან, ნარევები კი - სხვადასხვა  მოლეკულებისაგან.
 

შემდეგ ვიდეო ფაილში ნაჩვენებია რკინის და გოგირდის ფხვნილების ჩვეულებრივი ნარევის მიღება და მათი თვისებების დემონსტრირება. მიაქციეთ ყურადღება, რომ შერევის შედეგად ნივთიერებებმა შეინარჩუნეს თავიანთი საწყისი თვისებები (რკინის მაგნიტისადმი მიზიდვა, რაც შეიძლება გამოყენებულ იქნას ასეთი ნარევიდან სუფთა ნივთიერებების მიღებისათვის) - ნარევის შემადგენელი ნივთიერებების თვისებების შენარჩუნება მეტყველებს, რომ თავად ნივთიერებები არ გარდაქმნილან. თუმცა ნარევის გახურების შედეგად მასში შემავალი რკინა კარგავს მაგნიტისადმი მიზიდვის უნარს, ვინაიდან რკინა სხვა ნივთიერებად გარდაიქმნა.

	განხილული პრეზენტაცია №1
ნარევების და ნაერთების შესახებ PowerPoint სრულფასოვანი ვერსია (ორიგინალური ფორმატი). გაიშვება PowerPoint აპლიკაციის საშუალებით

 
3) ფიზიკური და ქიმიური მოვლენები მათი განმასხვავებელი ნიშან-თვისებები

ქიმიური მოვლენა (ანუ ქიმიური რეაქცია), უკვე გამოყენებული რკინისა და გოგირდის მაგალითზე კარგად არის დემონსტრირებული შემდეგ ვიდეო ფაილში:

უნდა აღინიშნოს, რომ რეაქციის შედეგად მიღებული პროდუქტი იძენს საწყისი ნივთიერებისაგან განსხვავებულ თვისებებს.
აღარ მიიზიდება მაგნიტის მიერ; წყალში მოთავსებისას არ ცალკევდებიან შემადგენელ ნივთიერბებად; კვლავინდებურად ცეცხლი აღარ ეკიდება და სხვა.
 

 
4) ატომისა და მოლეკულის არსი

ატომი (ძვ. ბერძნ. ἄτομος-დან — განუყოფელი, გაუჭრელი) — მატერიის შემადგენელი უმცირესი ერთეული, რომელსაც ქიმიური ელემენტის თვისებები გააჩნია. მოლეკულა — ატომთა ურთიერთდაკავშირებით მიღებული ნივთიერების უმცირესი ერთეული.

ნივთიერების თვისებას ძირითადად განაპირობებს მისი მოლეკულის ელემენტარული შემადგენლობა და მოლეკულური სტრუქტურა.
სხვა სიტყვებით: როგორც მოლეკულაში შემავალი ატომები, ასევე მათი რაოდენობა და ამ ატომთა ურთიერთგანლაგება, რასაც მოლეკულის აღნაგობა ეწოდება. ამრიგად, აღნიშნული, თუნდაც, ერთ-ერთი ფაქტორის ცვლილება აუცილებლად გამოიწვევს ნივთიერების თვისებების შეცვლას.

	განხილული პრეზენტაცია №2
ატომები და მოლეკულები, მათი ფორმალური გამოსახვა PowerPoint სრულფასოვანი ვერსია (ორიგინალური ფორმატი). გაიშვება PowerPoint აპლიკაციის საშუალებით Adobe Acrobat შეზღუდული ვერსია (უნივერსალური ფორმატი). დროებით შემუშავებულია მათვის ვისაც ჯერ არააქვს დაყენებული PowerPoint

	საშინაო დავალება:
სავარჯიშო 1: ატომების და მოლეკულების დიფერენცირება და მათი ქიმიური ფორმულების სახით ჩაწერა Adobe Acrobat •  გამოცდისთვის განკუთვნილი კითხვები •  სესიაზე მოწოდებული იქნება იდენტური ფორმით •  შესრულებული სავარჯიშო არ საჭიროებს წარდგენას •  მისი სისწორე შეამოწმეთ გამოქვეყნებულ პასუხებში (იხ. მარჯვნივ, ამავე დოკუმენტის მწვანე ვერსია) Adobe Acrobat შესასრულებლად სავალდებულო სავარჯიშოს, მწვანე ვერსია, პასუხებით. დოკუმენტი არ განეკუთვნება სასწავლო სახელმძღვანელო მასალებს. მისი დანიშნულებაა მხოლოდ ნაშრომის სისწორის თვითშეფასება.

 
5) ატომის აღნაგობა. ვალენტობა.

ქვემოთ მოყვანილ ბლოკში რომელშიც მოქცეულია ხოლმე ასათვისებლად სავალდებულო ფაქტები, მოცემულია ატომის აღნაგობასთან დაკავშირებული ინფორმაცია:

სასწავლო მასალის მოთხოვნის შესაბამისად ათვისებისათვის აუცილებლად გაეცანით ყველა პრეზენტაციებს ანიმირებული ილუსტრაციების რეჟიმში.
 

	განხილული პრეზენტაცია №3
ატომების აღნაგობა და მათი ქცევის საფუძვლები PowerPoint სრულფასოვანი ვერსია (ორიგინალური ფორმატი). გაიშვება PowerPoint აპლიკაციის საშუალებით  Adobe Acrobat შეზღუდული ვერსია (უნივერსალური ფორმატი). დროებით შემუშავებულია მათვის ვისაც ჯერ არააქვს დაყენებული PowerPoint

	საშინაო დავალება:
სავარჯიშო 2: ატომის აღნაგობა და მისი ქცევის საფუძველი Adobe Acrobat •  გამოცდისთვის განკუთვნილი კითხვები •  სესიაზე მოწოდებული იქნება იდენტური ფორმით •  შესრულებული სავარჯიშო არ საჭიროებს წარდგენას •  მისი სისწორე შეამოწმეთ გამოქვეყნებულ პასუხებში (იხ. მარჯვნივ, ამავე დოკუმენტის მწვანე ვერსია) Adobe Acrobat შესასრულებლად სავალდებულო სავარჯიშოს, მწვანე ვერსია, პასუხებით. დოკუმენტი არ განეკუთვნება სასწავლო სახელმძღვანელო მასალებს. მისი დანიშნულებაა მხოლოდ ნაშრომის სისწორის თვითშეფასება.